KİMDİR ENGELLİ?

Belirli bir güne veya haftaya sıkıştırılan günlerden biri, ‘’1 Ekim Dünya Çocuk Günü’’ diğeri de ‘’3 Aralık Dünya Engelliler Günü’dür.’’ Vicdanı körelmiş dünyanın gözü önünde her gün çocuklar, kadınlar ve günahsız bebekler ve doğmamış ceninler bombalar altında can vermeye, engelli kalmaya devam ediyorlar. Ancak yapılan bu zulmü, vahşeti ve soykırımı durdurmak için kılını kıpırdatmayanlar, kulaklarını tıkayanlar ve gözlerini kapatanlar da bu günleri kutluyorlar. ‘’Alın 1 gününüzü; verin 364 günümüzü’’ diyesi geliyor insanın.

Engellileri sadece 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde hatırlamak, sosyal medyadan birkaç paylaşım yapmak ve engellilere acımak yerine; daha engelsiz ve daha yaşanabilir bir dünya için toplumun bütün kesimlerinin duyarlı olması gerekiyor. Engellilerin halini doğru anlayıp engellerini ortadan kaldırmak; yaşamlarının tüm alanlarında karşılaştıkları sorunlara çözüm üretebilmek için çalışmak; yaşamlarını zorlaştıracak davranışlardan kaçınmak hayatlarını ve yaşam alanlarını kolaylaştıracak her türlü tedbiri almak; onlara merhamet etmek ve saygı göstermek hem dini hem de insani görevimizdir.

Resûl-i Ekrem (s.a.v.) bir hadisinde şöyle buyurmaktadır: “Görme engelli bir insana yol göstermen sadakadır. Güçsüz birine yardım etmen sadakadır. Konuşmakta güçlük çekenin meramını ifade etmen sadakadır.” (İbn Hanbel, V, 152.)

Ziyaret amacıyla gittiğim bir Kur’an kursumuzda bir âmâ kardeşimiz Braille alfabesiyle yazılmış Kur’an-ı Kerim’i elleriyle okuyordu. Okuduğu kısım ise engellilik algımızı yeniden inşâ eden şu âyet-i kerime idi. “…Kalpleri var anlamazlar, gözleri var görmezler, kulakları var duymazlar…” (Araf,7/179)

   Kur’an’ı bu güzel yürekli ama kardeşimize öğretmek için çaba sarf eden öğreticimize teşekkür ettim. Öğrencimizi de tebrik ettikten sonra kurstan ayrıldım. Ama aklım elleriyle Kur’an-ı okuyan öğrencide ve okuduğu âyette kaldı. Sonrada kendi kendime engelli kime denir diye sordum.

Herkesçe kabul edilen ortak bir tanımı olmamakla beraber engelli; “Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybeden kişidir.” diye kısaca tanımlanabilir.

Peki, hakikatte ENGELLİ olmak bu mudur?

Kör olan mı engellidir, yoksa gören gözlerini Allah’ın varlığını, birliğini, kudretini ve bu evrendeki âyetlerini görmekte kullanmayan mı engelli veya gözlerini Kur’an’ın nurundan mahrum bırakan mı engelli ya da kalbi inkâr, nifak, kin, kibir, haset, cehalet, inat ve önyargı perdeleriyle örtülmüş olduğu için hakkı göremeyen, hakikati idrak edemeyen mi engelli ya da savaşlara, adaletsizliklere, zulümlere, soykırımlara göz yummalar mı engelli veyahut akan kanı ve gözyaşını görmezden gelenler mi engelli?

İşitmeyen/sağır mı engellidir, yoksa Yüce Allah’ın okunan âyetlerini, peygamberinin tebliğini ve öğütlerini dinlemeyen; ilahi hakikatleri ve gerçekleri söyleyenlere kulaklarını tıkayanlar mı engelli veya  “Bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın” diyerek o işitebilen kulağını mazlumların, gariplerin, yetimlerin, kadınların, çocukların, engellilerin ve diğerlerinin ağlamalarına, feryatlarına ve sorunlarına kulaklarını kapayanlar mı engelli?  

Konuşamayan/dilsiz mi engellidir, yoksa el işaretleriyle hak ve hakikati haykıranların yanında konuşan dilini hakkı söylemekten alıkoyanlar mı engelli?

Yürüyemeyen mi engellidir, yoksa yürüyebilmesine rağmen hayatı boyunca ne kendisi için ne de başkaları için bir adım yol almamış olan mı engelli veya hayra, Allah’ı rahmetine, merhametine ve cennetine koşmayan mı engelli?

Zihinsel engeliler midir gerçek engeli olanlar, yoksa aklı olup da zihnini doğru bilgi ve inançta kullanmayan, onu inkâra, şeytanlığa, fesatlığa, çalmaya, çırpmaya, kandırmaya ve Hakk’ın rızâsına aykırı kullanan mıdır zihinsel engelli?

Resûlün (s.a.v) ifadesiyle; Allah bizim bedenlerimize ve dış görünüşlerimize değil, kalplerimize bakar. (Müslim, Birr, 33) Engelli olmak bizim tercihimiz değil; bu Îlâhî bir mukadderattır ve bu takdire sabredenlerin ödülü cennettir. Unutmayalım ki; hepimiz bir engelli adayı ve engelli yakını adayıyız.

Sahi! Kimdir engelli?

Kemal Kahraman