Mardin ve ilçelerinde yıllardan beridir kangren haline gelen tarımsal sulamada kullanılan elektrik problemi devam ediyor. Çiftçi temsilcileri biriken sorunlarını aktarmak için Cumartesi günü Mardin’e gelecek olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmek istiyor.
Kızıltepe Ziraat Odası Başkanı Bedirhan Dinler, Kızıltepe Zahireciler Derneği Başkanı Mehmet Şerif Öter, Kızıltepe Çiftçiler Derneği Başkanı Mikail Erbeyi, Kızıltepe Muhtarlar Derneği Başkanı Hatip Şeran, Akdoğan Mahalle Muhtarı Mahmut Sarıdağ ve Kızıltepe Ziraat Odası Genel Sekreteri SedaT Ayyıldız imzasıyla yayınlanan açıklama şu ifadelere yer verildi:
Mardin ilinde yıllardır davaları süren arazilerde , filli olarak tarımsal faaliyet arazi sahipleri veya kullanıcıları tarafından sürdürülmektedir. Bu araziler her ne kadar 10 bin dekar olarak bilinse de toplamında 300 bin dekar civarındadır. Araziler gerçek, faaliyet gerçek, yetiştirilen ürünler gerçek ve bu ürünlerin ülke ekonomisine katkısı gerçek. Bu arazilerde yıllık ortalama 180.000 ton buğday ve 350.000 ton ikinci ürün mısır yetiştirilmektedir. Maalesef bu araziler davalı olduğu için çiftçi kayıt sistemine kayıt ettirilemiyor. Tarımsal sulama sisteminde elektrik abonesi var ama ÇKS kaydı olmadığı için devletin ödemiş olduğu % 35 lik enerji desteğinden yararlanamayıp elektrik tutarının tamamını yani % 100 nü ödemek zorunda kalıyor. Son dönemde çıkan devlet katkılı sıfır faizli 5 yıllık ve ana paradan %25 indirimli krediden faydalanamıyorlar. ÇKS kaydı olmadığı için 2022 yılı itibarı ile tarımsal sulama tesisi abonesi alamıyorlar.
2 – Yüksek enerji fiyatları tek başına çiftçi girdi maliyetlerinin % 70 lik kısmına tekabül ediyor. Son bir yılda artan gübre ,ilaç ve yakıt fiyatları ile birlikte bölgemizde çiftçilik durma noktasına gelmiştir. Özellikle ilimizde minimum 200 metre çoğu yerde 500-700 metre derinlikte su çıkarılmaktadır. Buda bir kuyu bazında yıllık 500.000 ile 1.000.000 lira arasında bir sulama faturası çıkmaktadır. Bu meblağın ödenmesi mümkün değildir. Bu konuda ödenebilir vicdani bir faturalandırma sisteminin getirilmesi gerekmektedir.
3- Yıllardır birikmiş çiftçi borçları üst üste yığılmış bu borçların ödenebilme imkanı ortadan kalmıştır. Raporumuzun ekinde sunacağımız belgeler bunu net olarak ortaya koyacaktır.Ayrıca geçmiş yıllarda kaçak adı altında çiftçinin sırtına haksızca yüklenmiş faturalar bulunmaktadır. Çoğu ket tutanaklarındaki koordinatlar ile tesisin bulunduğu koordinatlar bir biri ile uyuşmamakta bu tutanakların hayali olduğu kesinlik kazanmaktadır. Bu keyfi ve haksız uygulamalara son verilmeli enerji dağıtım şirketi gerçek anlamda denetimden geçmelidir.
4- Devletimiz tarafından çiftçinin birikmiş borçlarının ödenebilmesi için faizlerin silindiği anaparadan % 25 indirim yapılan ve geri kalan paranın ziraat bankası tarafından 5 yıl sıfır faiz ile taksitlendirilebileceği bir uygulama getirildi. Ama İlgili banka çiftçiden kefil istemekte olup bu konuda büyük sıkıntı yaşanmaktadır. Ayrıca enerji şirketi yaptığı hesaplamalardan sonra çiftçiye ek olarak icra ve avukatlık ücreti adı altında yüksek meblağlar talep etmektedir. Bu sorunların bir an önce giderilmesi ve borcunu ödemek isteyen çiftçiye kolaylık sağlanması gerekmektedir.
5- DEDAŞ 2022 yılında sayaç endekslerini geçmiş yıllarla kıyaslayarak çiftçilere ek fatura çıkartmaktadır. Açıklamaları ise kanaatleridir. Akla, mantığa ve kanunlara aykırı bu keyfi uygulamalara son verilmelidir. Çiftçinin elektrik tüketimi yılık yağış hava sıcaklıklarına göre hata tohum çeşidinin su isteğine göre değişim gösterir, ayrıca çiftçilerimizin büyük bir kısmı damlama ve yağmurlama sulama gibi basınçlı elektrikten tasarruf edebileceği sulama sistemlerine geçmiştir. Böyle bir kanaat faturası şirketin bölgede gelmiş olduğu son noktayı göstermektedir.
6- 11.02.2016 Tarihli Resmi Gazetede Yayınlanan Yönetmelik Değişikliği İle Çiftçilerimizden “(11) Başvuru Yapılan Alan İçin Tarımsal Sulamada Elektrik Kullanan Çiftçilerden Abone Numarasını Gösterir Son Bir Ay İçinde Alınmış Belge İstenir.” Denilmektedir. Bu uygulama ile Çiftçimizin destekleme başvurusu adeta özel bir şirketin onayına bağlanmıştır. Çiftçimiz başvuru için kilometrelerce gidip şirkete dilekçe vermekte ve 10 -15 gün süren onay sürecini beklemektedir. Şirketten yazı gelmeyinceye kadar çiftçimizin ÇKS başvuruları tarım ilçe müdürlüklerince teslim alınmamaktadır. Devletin verdiği desteklemelerin özel bir şirketin onayına bırakılması açıklanamaz. Bu yönetmelik maddesinin iptal edilmesi çiftçinin ÇKS başvuru süresini ve bürokratik işlemleri ortadan kaldıracaktır.
Sonuç olarak kısaca değindiğimiz ve ilimizde kangren haline gelen bu konu ile ilgili olarak hazırladığımız raporumuzu sunmak ve sorunlarımızı kısaca anlatabilmek için, 17 Aralık 2022 tarihinde ilimizi ziyaret edecek olan Sayın Cumhurbaşkanımız ile çiftçilerimiz adına görüşmemize vesile olmaları için Sayın AK Parti MKYK Üyelerimiz, Sayın AK Parti Mardin Milletvekillerimiz, Sayın Mardin Valimiz, Sayın Kızıltepe Kaymakamımız, Sayın AK Parti İl Başkanımız ve Sayın AK Parti İlçe Başkanımızdan ricamız bize bir randevu ayarlamalarıdır. Bu konuda yardımcı ve duyarlı olacaklarına olan güvenimiz ile saygılar sunarız.”