Mardin'de yaşayan lise öğrencisi Yakup Macit, özellikle kalp, diyabet, tansiyon gibi hastalıkları bulunan kişilerin diyetlerinde kullanabileceği dijital göstergeli kaşık projesini Bursa'daki Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi AR-GE Merkezinde hayata geçirdi.
Mardin Midyat Borsa İstanbul Anadolu Lisesi 12'nci sınıf öğrencisi Macit, geliştirdiği "Diyet Kaşığı Projesi"nin uygulama aşaması için internette arama yaparak, başka illerden de başvurulara açık olan Bursa'daki meslek lisesinin yöneticileriyle iletişime geçti.
Başvurusunu olumlu değerlendiren AR-GE Merkezi öğretmenleri, okuluyla yapılan yazışmaların ardından Macit'i Bursa'ya davet etti. Macit, gerekli izinler sonrası kente gelerek projesinin prototipini merkezde öğretmen ve öğrenci arkadaşlarıyla üretti.
Proje sahibi öğrenci, özellikle kalp, diyabet, tansiyon gibi hastalıklarda gereken yemek miktarına göre ayarlanan, alınan gıdanın türüne göre "çorba", "ana yemek", "tatlı" butonlarına basıldığında toplam kaloriyi hesaplayıp sınır değere ulaşınca alarm veren kaşığın işlevlerini artırmayı hedefliyor.
Yakup Macit, A, Bursa'daki okuldan bir haftalık davet almasının ardından diyet kaşığının prototipini öğrenci arkadaşları ve öğretmenlerle yaptıklarını söyledi.
Proje için devlet hastanelerinde, diyetisyenlerle saha çalışmaları yaptığını belirten Macit, elde ettiği veriler ışığında prototipi ortaya çıkardığını ifade etti.
Macit, kalp, diyabet, tansiyon gibi birçok hastalıkta diyet uygulandığını, bu kaşıkla diyet yapan kişinin, yediği yemeğin kalori hesabını yapabileceğini anlattı.
Projeyi geliştirerek sağlık sistemine katkıda bulunmak istediğini aktaran Macit, "Bu projenin aynı zamanda hastanelerdeki yoğunluğu da azaltacağımı düşünüyorum. Veriler elektronik ortamda doktora ulaşacağı için doktor ile hasta ilişkisinin daha iyi seviyeye ulaşacağını düşünüyorum. Proje kapsamında mobil uygulamamız olacak. Bu uygulama hayata geçerse e-Nabız'a da entegre edilebilir. Kısacası kaşık sadece görünen kısım, bu proje büyük bir sistem." diye konuştu.
- "Doktor, ekranı açtığında hastanın diyeti uygulayıp uygulamadığını kontrol edebilir"
AR-GE Merkezinin proje koordinatörlerinden elektronik öğretmeni Recep Semih Aydın da 6 ay önce görüşmeye başladıkları Macit'in 20'ye yakın projesinden üçünü seçtiklerini dile getirdi.
Görüşmeler sonucunda üretilebilir olan "Diyet Kaşığı Projesi"nde karar kılarak yaz tatilinde ön araştırmaları yaptıklarını, prototipin çizim, tasarım ve elektronik aksamını oluşturduklarını bildiren Aydın, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Projede yaptığımız ön araştırmada şunu gördük: Özellikle diyabet, alzheimer, kalp hastaları diyet yapmak durumundalar. Fakat diyet yaparken bu diyeti kontrol eden mekanizma yok, tamamıyla kişiye bağlı. Aslında teknik olarak baktığımızda aslında bu kaşık değil, bir ölçü ve haberleşme aparatı. Örneğin, yaşlı bir kişinin yediği yemeğin kalorilerini otomatik toplayacak hali yok. Toplamda 2 bin kaloriyi geçmemesi lazım. Kaşığın sapında üç buton var. Birinci buton çorba, ikinci buton ana yemek, üçüncü buton da tatlı olarak tanımlandı. Yemek yiyen kişi aldığı her kaşıkta butona basıyor, toplam 2 bin kaloriye ulaştığında uyarı veriyor. 'Yemek bitti' veya 'Dur artık yeme' diyor. Uyarı verince kişi yemeyi bırakıyor. Bunu uzaktan takip etmek isteyen bir doktor, diyet menüsünü verdikten bir ay sonra ekranı açtığında o hastanın günlük olarak o diyeti uygulayıp uygulamadığını ölçümler üzerinden kontrol edebilir. Ayrıca proje daha da geliştirilip yaşlı bir kişin varisine veya çocuklarının telefonuna uyarı mesajı göndererek 'Hastanız şu anda diyetine uymuyor' diye bir mesaj da gönderebilir."
Aydın, sistemin, bir porsiyon çorba, ana yemek ve tatlının bir kaşığının ortalama kalori değerleri üzerinden hesaplama yaptığı bilgisini verdi.
OİB Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürü Metin Sezer de proje fikri olan her yaştaki bireyin kendilerine ulaşılabildiğini, başvuru yapabildiğini belirtti.
Bunları değerlendirerek proje sahiplerine destek olduklarını anlatan Sezer, "Mardin'den gelen öğrencimiz de bize başvuru yaptı. 'Diyet Kaşığı Projesi'ni hayata geçirmek üzere prototip üretildi. Bununla ilgili olumlu sonuçlar elde edildi. Bu çalışmanın diğer okullara örnek olmasını arzu ediyoruz. Projeyi desteklemeye devam edeceğiz." dedi. AA