Dünya Sağlık Örgütü rakamlarına göre her yıl yaklaşık 100 binlerce kişiye mide kanseri tanısı konuluyor. Uzmanlar, sigara ve alkolün mide kanserine yol açtığını belirterek, bu tür zararlı alışkanlıklardan uzak durulmasını tavsiye ediyor.
Peki bu sinsi hastalık hakkında ne kadar bilgiye sahibiz?
Mide kanseri, mide dokusunda bulunan hücrelerin belirli nedenlerden dolayı kontrolsüzce büyümesi ve çoğalması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Tümörlü yapılar zamanla yayılma göstereceğinden hastalığı erken teşhis edebilmek önemlidir. Mide kanseri, midenin farklı kısımlarında oluşabilir. Genellikle mide kanserleri, midenin orta kısmında oluşurlar. Kanser zamanla yemek borusunu etkileyebilir, yakın organ ve dokulara yayılım gösterebilir.
Kanserli hücrelerin midenin hangi bölümlerinde bulunduğuna bağlı olarak, hekiminiz tedavi seçeneği sunabilir. Kanserin oluşmaya başladığı ve yayılım gösterdiği doku ve organlara göre tedaviler çeşitlenmektedir. Mide kanseri tedavisinde genellikle tümörlü bölgelerine yönelik cerrahi işlem uygulanmasına karşın, ameliyat öncesi ve sonrasında başka tedaviler uygulanabilir.
Mide Kanserinin Görülme Sıklığı
Mide kanserlerinin görülme sıklığı diğer kanser türlerine oranla düşüktür. Kısmen önlenebilir bir hastalık olduğundan kansere neden olduğu düşünülen durumların tespiti ve mide kanserinin erken teşhisi önemlidir. Özellikle mide kanseri alanında elde edilen bilimsel gelişmeler, kanser henüz oluşmadan önlenebilmesi noktasında ciddi atılımlar sağlamış durumdadır.
Mide kanserinin en önemli nedenlerinden biri olarak görülen Helicobacter pylori isimli bakterinin saptanması ve bu bakterinin antibiyotiklerle tedavi edilebilirliğinin gösterilmesi, mide kanseriyle mücadelenin mihenk taşı konumundadır. H. Pylori midenin habis hastalıklarına sebep olabileceği gibi, lenfomaya da öncülük etmektedir. Ancak H. Pylori’nin eradike edilmesinin (antibiyotiklerle ortadan kaldırılması) mide kanserini tamamen önleyeceği kesinleşmiş değildir.
Mide Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Mide kanseri oluşumunda genetik özelliklerin yanı sıra çevresel etkenler ve kanser gelişimini kolaylaştırıcı bazı öncü hastalıklar rol oynuyor. Genel olarak mide kanserlerinin tesadüfen ortaya çıktığı ancak yüzde 10’unun ailesel geçiş gösterdiği kabul ediliyor.
Mide kanseri oluşumunda; H. pylori, kalıtsal özellikler, beslenme gibi etkenlerin yanı sıra farklı nedenler de koruyucu ya da kolaylaştırıcı rol oynuyor.
Bazı meslek gruplarında mide kanseri görülme sıklığı, daha yüksek olabiliyor. Kömür madeni işçilerinde, kauçuk ve asbestle çalışanlarda, lastik ve petrokimya üretiminde çalışanlarda mide kanseri riski genel topluma oranla biraz daha yüksektir.
Selim bir mide hastalığı nedeniyle ameliyat edilmiş ve midesi normalin üzerinde safra ve pankreas salgısına maruz kalan hastalarda yıllar içinde mide kanseri gelişmesi olasılığı artıyor.
Mide Kanseri Risk Faktörleri
Genç yaşta sigara kullanımına başlayanlarda ve ağır içicilerde mide kanseri riski 2 kat artış gösteriyor.
Bunların yanı sıra, aşağıdaki gibi durumlar mide kanserleri risk faktörlerini oluşturabiliyor:
⦁ Tuzla kurutulmuş, işlenmiş etler
⦁ Bazı gıda koruyucular
⦁ Fermente soya
⦁ Yüksek ısıda pişirilmiş etler
⦁ Küflenmiş tahıllar, tohumlar, çekirdek tohumları (aflatoksin)
⦁ Yağda kızartılmış gıdalar
⦁ Sindirimi zor olan kırmızı etin aşırı tüketimi
Mide Kanserinden Korunma Yolları
⦁ Sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmek
⦁ Sigara ve alkol gibi kanser yapıcı maddelerden uzak durmak
⦁ Sağlıklı beslenmek
⦁ Fazla tuz tüketmekten kaçınmak
⦁ Kızartma yağlarını tekrar tekrar kullanmamak
Mide Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Mide kanseri, birçok kanser türünde olduğu gibi erken evrelerinde tipik belirtiler göstermeyebilir. Vücutta midenin işlevsel olarak rol aldığı sindirim sistemindeki sorunlar mide kanserinin erken belirtileri olarak görülmektedir. Ancak hemen her hastalık sindirimle ilgili sorunlara neden olabileceğinden ya da birçok insan gündelik olarak sindirim problemleriyle karşılaşabileceğinden mide kanserinin belirtilerini ayırt etmek kolay olmayabilir. Kişinin kendi vücudundaki belirtileri izlemesi ve rutin olarak hekim kontrolünden geçmesi birçok hastalığın önlenmesinde ve tedavisinde olduğu gibi, mide kanserinde de en önemli aşamadır.
İlerlemiş Mide Kanseri Belirtileri
Erken dönem belirtilerine benzemekle beraber ilerleyen kanserle, şikayetler yoğunlaşır. Erken evrede ve ilerlemiş mide kanserinin belirtileri şunlardır:
⦁ Hazımsızlık ve midede yanma
⦁ Göğüs bölgesinde ağrılı yanma hissi
⦁ Karın bölgesinde şişlik
⦁ Gaz sancısı ve geğirme
⦁ Midede ve iç karın bölgesinde doluluk hissi, erken doyma
⦁ Mide bulantısı ve eşlik edebilen kusma
⦁ Yutma güçlüğü, iştahsızlık
⦁ Karın bölgesinde hissedilen ağrılar
⦁ Yorgunluk ve halsizliğe bağlı keyifsizlik
⦁ Planlanmamış kilo kayıpları
⦁ Mide içinde kanamalar, dışkıda sindirilmiş kanla karşılaşmak ya da kan kusmak
⦁ Mide içi kanamalara bağlı kansızlık
Mide Kanseri Ağrısı Nerede Hissedilir?
Mide kanserinde hastalar genellikle üst karın bölgesinde rahatsızlık veya ağrı hissedebilirler. Bu ağrı genellikle sindirim sistemiyle ilgili sorunlara yorumlanabilir ve yemek yedikten sonra artabilir. Bazı hastalarda, mide kanserine bağlı gelişen ağrılar sırt veya göğüs bölgesine yayılabilir ve bu durum genellikle kanserin daha ileri evrelerinde ortaya çıkabilir.
Ağrı hissi, kanserin boyutu, evresi ve yayılma derecesine bağlı olarak değişebilir. Mide kanseri, lenf nodlarına ya da çevredeki dokulara yayıldığında, ağrı ve rahatsızlık hissi daha belirgin hale gelmeye başlar. Bununla birlikte, her hastada semptomlar farklılık gösterebilir ve kişiden kişiye değişebilir. Bu nedenle, mide kanseri şüphesi olan hastaların doktorlarına danışmaları ve belirtileri hakkında detaylı bilgi vermeleri önemlidir. Tedavi sürecinde ağrının yönetilmesi de tedavi planının önemli bir parçası olabilir.
Mide Kanseri Nasıl Teşhis Edilir
Mide kanseri çoğunlukla hazımsızlık diye tanımlanan şikâyetlerle ortaya çıkıyor. Bu nedenle uzunca bir süre hasta tarafından ihmal edilebiliyor. Oysa erken dönemde yapılan müdahale tedavide başarılı sonuçlar alınmasını sağlıyor. Bu nedenlerle yukarıda ifade edilen belirti ve bulgular varsa, mutlaka hekime danışılması gerekiyor.
Hekiminiz aile öykünüzü ve tıbbi geçmişinizi dinlemesinin ardından fizik muayene bulgularına göre mide ile alakalı bir durumdan şüphelenirse bir takım tetkikler isteyebiliyor.
Bu tetkiklerin başında gastroskopi geliyor. Gastroskopi esnasında esnek ve ucunda kamera olan bir boru ile ağız yoluyla midenize girilerek midenin iç cidarı inceleniyor ve şüpheli görülen yerlerden örnekler alınarak patolojik çalışmaya gönderiliyor. Kanser veya öncü lezyonlarının tespiti ancak bu şekilde yapılabiliyor.
Kanser teşhisi konması halinde, hastalığın yaygınlığını saptamak ve uygun tedavi seçeneklerini tespit edebilmek adına tomografi, MR ve PET gibi görüntüleme tekniklerinden faydalanılabiliyor. KAYNAK: ACIBADEM